Szlak Serocki

Przebieg trasy:

Rynek w m. Serock - Rynek w m. Serock

Szlak swój bieg zaczyna i kończy w serockim rynku. Jest mocno zróżnicowany pod względem krajobrazowym. Północno-zachodnia część ma charakter przyrodniczy, natomiast wschodnia i południowa, prowadzi nas przez tereny, gdzie ślad człowieka odbił swoje znaczne piętno. Na szczególną uwagę zasługuje miasto Serock, które zostało pieczołowicie odrestaurowane. Nawierzchnia na szlaku jest w bardzo dobrym stanie. Jedyne trudności można napotkać w zachodnim i północnym kompleksie leśnym.

Nasz szlak zaczyna swój bieg w serockim rynku. Objeżdżamy ratusz od wschodniej strony i kierujemy się na południe ul. Farną, w kierunku kościoła parafialnego. Następnie skręcamy w prawo i przejeżdżamy przez malowniczy Trakt Spacerowy znajdujący się przy ul. Radzymińskiej, którą jedziemy dalej w dół, mijając po lewej stronie pomnik przyrody i pozostałość po grodzisku. Następnie wjeżdżamy w ul. Rybaki biegnącą wzdłuż samej Narwi. Na krańcu ul. Rybaki wjeżdżamy na urozmaicony morfologicznie fragment szlaku biegnący przez las tuż przy brzegu rzeki. Po przejechaniu 750 m, po lewej stronie napotykamy miejsce wypoczynkowe z kilkoma wiatami, miejscem na ognisko oraz tablicą informacyjną dot. Jeziora Zegrzyńskiego. Po pokonaniu następnych 1600 m, przecinając teren Yacht Klubu Polskiego mijamy położony bezpośrednio przy ścieżce Rezerwat Jadwisin i dojeżdżamy do dawnej stanicy PTTK (obecnie w remoncie). Po pokonaniu stromego, kilkudziesięciometrowego wybrukowanego odcinka dojeżdżamy do ciągnącej się w górę drogi przez Rezerwat Wąwóz Szaniawskiego. My jednak skręcamy w lewo i po przejechaniu ok. 200 m dojeżdżamy do ruin dworku Jerzego Szaniawskiego, gdzie umieszczono pamiątkową tablicę oraz tablicę informacyjną o życiu i twórczości artysty. Po przejechaniu 1,4 km ścieżką biegnącą przez las (UWAGA: odcinek niezmodernizowany – w chwili obecnej bardzo trudny do pokonania i dostępny tylko dla doświadczonych rowerzystów) i minięciu ośrodka „Dolomit” napotykamy ostry łuk w prawo i po pokonaniu podjazdu dojeżdżamy do drogi biegnącej skrajem pól. Następnie skręcamy w prawo i po przejechaniu 350 m dojeżdżamy do asfaltowej ul. Ogrodowej, która po skręcie w lewo przechodzi w ul. Szkolną. Ulicą Szkolną pokonujemy odcinek ok. 600 m, a następnie ponownie skręcamy przed szkołą w lewo w ulicę Akacjową i po przejechaniu 1100 m dojeżdżamy do ul. Warszawskiej w Borowej Górze (droga krajowa nr 61) i biegnącej wzdłuż niej Trasy Ostrołęckiej. Przekraczamy drogę i kierujemy się w lewo – mijając przystanek autobusowy docieramy do ul. Lipowej, którą kierujemy się w kierunku zachodnim.

Uwaga: Dla chętnych istnieje możliwość alternatywnego pokonania fragmentu szlaku (odcinek nieznakowany). Przy stanicy PTTK nie skręcamy w lewo w kierunku ruin dworku, lecz kierujemy się w górę i przejeżdżamy przez Rezerwat Wąwóz Szaniawskiego drogą gruntową, która następnie przechodzi w asfaltową ul. Szaniawskiego (w Jadwisinie). Przy wyjeździe z rezerwatu po lewej stronie mijamy pomnik przyrody – głaz narzutowy, a następnie również po lewej stronie zespół dworsko-parkowy i dojeżdżamy do zabudowań mieszkalnych (po prawej stronie drogi 2 pomniki przyrody). Przed figurką św. Jana Nepomucena skręcamy w lewo w drogę gruntową, którą po pokonaniu ponad 400 m dojeżdżamy do ul. Szkolnej i przebiegającego nią Szlaku Serockiego.
Po około 1,9km, na wysokości kapliczki w miejscowości Dosin skręcamy w lewo w kierunku Skubianki, do którego prowadzi nas prosta, asfaltowa droga o bardzo dobrej nawierzchni. Przed wjazdem do Skubianki przejeżdżamy przez skrzyżowanie z drogą powiatową, a następnie docieramy do skrzyżowania dróg dojazdowych, gdzie skręcamy w prawo w kierunku Jachranki. W tym miejscu zaczyna również swój bieg nieznakowany szlak rowerowy o dużym stopniu trudności, który meandruje wzdłuż Jeziora Zegrzyńskiego. Przez Skubiankę przejeżdżamy 940m odcinkiem drogi dojazdowej, a następnie wjeżdżamy w drogę powiatową, którą wcześniej przekroczyliśmy wjeżdżając do Skubianki. Jadąc tym odcinkiem mijamy po lewej stronie liczne wjazdy do ośrodków wypoczynkowych znajdujących się nad Jeziorem Zegrzyńskim. Po przejechaniu 2,2km, skręcamy w prawo, kierując się w stronę kompleksów leśnych położonych w północno-zachodniej części gminy. Na odcinku 640m jedziemy drogą asfaltową, a następnie wjeżdżamy w drogę leśną, która prowadzi nas do drogi krajowej nr 62. Po jej przejechaniu docieramy do parkingu leśnego (1320m), stąd leśnym duktem jedziemy w kierunku zachodnim i docieramy do skraju Rezerwatu Zegrze (1430m). Objeżdżamy go od południowej i zachodniej strony, a następnie kierujemy się na północ do drogi gminnej (3280m). Tu kierujemy się na wschód do miejscowości Wola Smolana i dalej do skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 622, do której dojeżdżamy skrajem lasu (2300m). Po przekroczeniu drogi wojewódzkiej, wjeżdżamy ponownie w kompleks leśny, północnej części gminy. Objeżdżamy go trzema odcinkami o łącznej dł. 2,4km, a następnie wjeżdżamy w drogę powiatową o nawierzchni asfaltowej  Kierujemy się do skrzyżowania w miejscowości Karolino, gdzie po prawej stronie przez szczeliny w zadrzewieniu prześwituje tafla Jez. Chojno, będącego ostoją dla licznych gatunków ptaków. Następnie skręcamy w lewo, gdzie w głębi lasu znajduje się zespół 4 pomników przyrody, obok których prowadzi dalsza część naszego szlaku. Po przejechaniu 1km skręcamy w prawo. Mijamy wspomniane pomniki przyrody i domki letniskowe. Na skraju polanki kierujemy się do północnego krańca ul. Moczydło w Serocku (1030m). Po dojechaniu do polnej drogi, skręcamy w lewo i kierujemy się w stronę kolejnego kompleksu leśnego, znajdującego się na skraju sąsiedniej gminy  (830m) Tutaj szlak meandruje leśnymi drogami, po lekko pofałdowanym terenie, aż w końcu po przejechaniu 3,2km, dociera do drogi asfaltowej, z której w oddali widać Narew zatopioną w malowniczym krajobrazie. Tym odcinkiem zjeżdżamy na dół w kierunku Wierzbicy i drogi krajowej nr 61 (740m). Z tego miejsca kierujemy się na południe w stronę Serocka. Po przejechaniu 950m docieramy do skrzyżowania z drogą krajową nr 62, prowadzącą na most przez Narew, oraz do rowerowego szlaku Narwiańskiego o randze regionalnej. Po przejechaniu kolejnych 280m, na wysokości stacji paliw, za przydrożnymi barami skręcamy w lewo w kierunku Narwi. Po 250m jazdy drogą gruntową, o dość dużym spadku przy dojeździe do samej rzeki, docieramy do wąskiej ścieżki, ciasno wijącej się pomiędzy linią brzegową, a działkami rekreacyjnymi. Po przejechaniu 250m, szlak poszerza się i prowadzi nas bezpośrednio do niewielkiej przystani, z której wjeżdżamy na ul. Retmańską w Serocku (460m).
Na odcinku 650m możemy odpocząć po trudnościach ostatnich bezdroży, tym bardziej, że przed nami kolejny wysiłek, wspinaczka uliczką Zdrojową. Jest to bardzo malowniczy fragment miasta, o zróżnicowanej topografii terenu, z pozostałościami po fortyfikacjach okalających miasto. Obecnie został tu zaaranżowany sympatyczny Skwer Zdrojowy (430m). Po przejechaniu ulicą Zdrojową, kierujemy się w stronę rynku ul. Wolskiego. Po przejechaniu (170m) docieramy do końca naszego szlaku.

Wykaz atrakcji.

Rezerwat przyrody "Zegrze".
Lasy rezerwatu są pozostałością Puszczy Serockiej. Dominującym zespołem roślinnym jest subborealny Bór Mieszany zamieszkany przez liczne gatunki zwierząt m.in. ryjówkę aksamitną, kilka gatunków nietoperzy, sarnę, lisa, dzika, dzięcioła czarnego, dudka.

Obserwatorium astronomiczne w Borowej Górze-Jadwisin z 1 poł. XX w.

Zespół parkowy w Jadwisinie z XIX/XX w. związany z dawną podchorążówką carską.
Park o powierzchni około 3 ha, historyczny układ kompozycyjny przekształcony.

Zespół dworsko-parkowy w Jadwisinie.
Zespół związany z siedzibą dawnego administratora majątku z końca XIX w., bud. dworu z XIX w. w dobrym stanie technicznym, ogród ozdobny z XIX w. z zachowanym starodrzewem, utrzymane powiązania przestrzenne w postaci dróg z zespołem pałacowo – parkowym w Jadwisinie oraz zespołem dworsko – parkowym w Zegrzynku.

Zespół dworsko-parkowy w Zegrzynku z 1 poł. XIX w.
Dwór z 1838 r. własność Radziwiłłów, w 2 poł. XIX w. własność Wandy i Zygmunta Szaniawskich, następnie ich syna Jerzego Szaniawskiego (1886-1970) - pisarza. Dwór spalono w 1977 r., zachowane są jedynie ruiny piwnic dworu ze schodami ogrodowymi oraz ruiny dwóch innych budynków i dwa murowane słupy bramne.

Rezerwat przyrody „Wąwóz Szaniawskiego” w Jadwisinie.
Powierzchnia rezerwatu wynosi 11,5 ha z utrwalonym przez roślinność wąwozem erozyjnym, z porastającym cały teren lasem grądowym oraz fragmentem zdziczałego parku. Walory wąwozu podnosi obecność ruin dworku Jerzego Szaniawskiego otoczonego resztkami drzewostanu parkowego. Droga dnem wąwozu prowadzi do przystani wodnej.

Pomnik przyrody w Jadwisinie:
sosna zwyczajna.
5 dębów szypułkowych.
2 sosny zwyczajne.
sosna zwyczajna.
jesion wyniosły.
4 lipy drobnolistne.
2 sosny zwyczajne.
4 sosny zwyczajne.
12 dębów szypułkowych.
głaz narzutowy granit różowy – rapakiwi.

Pomnik przyrody w Jadwisinie: głaz narzutowy granitoid szary różnoziarnisty.

Rezerwat „Jadwisin”.
Uroczysko leśne w pobliżu Serocka o pow.100 ha, gdzie znajduje się XIX-wieczny neoklasycystyczny pałac należący w przeszłości do Radziwiłłów. Występują tu siedliska grądów i lasów mieszanych z pomnikowymi dębami szypułkowymi i sosnami pospolitymi.

Dawny zajazd (poczta) przy ul. Pułtuskiej w Serocku z 1 poł. XIX w.
obejmuje dwa budynki połączone murem z bramą zamkniętą łukiem odcinkowym oraz boczne skrzydło z trzema przybudówkami ustawionymi prostopadle, przekształcony w 2 poł. XIX i XX w.

Grodzisko Barbarka w Serocku.
Grodzisko wczesnośredniowieczne z XI – XIII w. oddzielone od kościoła jarem, koliste. Badania ujawniły trzy fazy wału o konstrukcji rusztowej i przekładkowej, jamy magazynowe, ślady słupów oraz paleniska. W XVI w. istniał tu cmentarz z kaplicą p.w. św. Barbary. W czasie prac wykopaliskowych odsłonięte fragmenty fundamentów kaplicy z XVII w. Przez Barbarkę prowadzi trakt spacerowy i jest to miejsce „spotkań melomanów”, gdzie organizuje się cyklicznie letnie spotkania muzyczne – „Serockie Lato Muzyczne”.

Zespól kościoła parafialnego w Serocku.
Kościół murowany, orientowany, forma architektoniczna późnogotycka, przebudowany z lat 1520-1525 lub 1512-1535, pierwotnie p.w. Świętego Wojciecha biskupa. w XVII w. następuje zmiana wezwania kościoła na Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Obok kościoła budynek plebani murowany 2 kond. z XIX/XX w. Wokół kościoła ogrodzenie murowane z XIX/XX w. oraz starodrzew.

Pozostałości twierdzy i wałów w Serocku.
Fortyfikacje z 1807/1808 r. wybudowane z polecenia Napoleona jako część trójkąta obronnego Modlin – Serock – Praga. W latach 1882-1890 rozbudowane o przedmoście, w ramach budowy pasów fortów twierdzy Modlin.

Pomnik przyrody w Serocku teren dawnego grodziska: 2 jesiony wyniosłe.

Cmentarz Żydowski w Serocku
Zlikwidowany w okresie powojennym, teren cmentarza włączony w obszar ośrodka wczasowego, na którego zapleczu zabezpieczono część dawnych macew.

Pomniki przyrody w rejonie miejscowości Karolino i ul. Moczydło w Serocku:
2 dęby szypułkowe.
2 sosny zwyczajne i dąb szypułkowy.
3 dęby szypułkowe.