Szlak turystyczny czerwony

Przebieg trasy:

Żary - Łęknica

Żary - Żarki Wielkie - Łęknica

Wędrówkę po czerwonym szlaku rozpoczynamy pod siedzibą PTTK w Żarach. Przechodzimy obok kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa, idziemy ulicami Podwale, Żymirskiego, 11-Listopada, Długosza, Witosa, Kaszubską i Leśną, a następnie wchodzimy w kompleks leśny "Zielony Las"; Kompleks ten to zalesione wzgórza morenowe, z najwyższym wzniesieniem w województwie lubuskim - Górą Żarską. W tym miejscu, w pobliżu wczesnośredniowiecznego grodziska, szlak łączy się ze ścieżką dydaktyczną Nadleśnictwa "po Zielonym Lesie". Przecinamy drogę Żary - Łaz (400 m na południe od drogi wznosi się punkt widokowy na Karkonosze- tzw. Wieża Promnitza), i leśnym duktem idziemy w stronę Olbrachtowa. Po drodze mijamy obelisk pamiątkowy z pocz. XX wieku i pozostałości kopalni węgla brunatnego. W Olbrachtowie, przy zabytkowym murze folwarcznym skręcamy w prawo, na zachód. Po lewej stronie mijamy średniowieczny kościół i szkołę z początków XX wieku, z dobudowaną później salą gimnastyczną. Wchodzimy ponownie w leśny kompleks i drogą asfaltowo - brukową docieramy do Miłowic. Przy szlaku stoi XIX - wieczny pałac - dziś jest to dobrze prowadzony Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci. W Miłowicach koniecznie trzeba zobaczyć dobrze zachowany XIV - wieczny kościół, a w jego pobliżu - miejsca lęgowe orła bielika i ostoje dzikiego ptactwa. Znów idąc lasem i drogą gruntową mijamy Suchleb i kolejno odwiedzamy małe, połużyckie wsie: Boruszyn z XIX - wiecznym pałacem, Cisową z chatami łużyckimi z XIX wieku i Jędrzychowice; tu rozpoczyna się kraina geograficzna "Łuk Mużakowski". Rzadko uczęszczaną szosą skręcamy na południe - do Mieszkowa z jego XIX - wiecznym pałacem. Znów zanurzamy się w las. Wokół rozciąga się pagórkowaty krajobraz moren Łuku Mużakowskiego, gdzie od 150 lat eksploatowane są surowce mineralne - węgiel brunatny, żwir i gliny. Widać stąd zabudowania średniowiecznej wsi Niwica. Żył w niej i tu także został pochowany, wynalazca gazów bojowych, laureat Nagrody Nobla, Karol Nerst. We wsi znajduje się ponadto wiele zabytkowych domów i XIV - wieczny kościół. Tuż za Niwicą podziwiamy niezwykle malowniczy, pagórkowaty krajobraz z wodnymi oczkami.

Przechodzimy następnie przez maleńkie Gniewoszyce, w których znajduje się stanica Koła Łowieckiego "Cietrzew". Malowniczym leśnym traktem docieramy do wsi Buczyny - pierwszymi zabudowaniami są tu zabytkowe chaty jedynego prywatnego w Polsce Skansenu Budownictwa Łużyckiego - z restauracją, miejscami hotelowymi i kempingowymi, zalążkiem Muzeum Łużyckiego i Biblioteki Łużyckiej. Tu w rodzinnej atmosferze odbywają się historyczno - kulturalne biesiady i sympozja łużyckie poświęcone temu najmniejszemu narodowi słowiańskiemu. Po zwiedzemiu skansenu opuszczamy Buczyny i, kierując się na zachód, wkraczamy w pradolinę Nysy Łużyckiej.

Tuż przed Żarkami Wielkimi witają nas ruiny średniowiecznego zamku, zamieszkiwanego między innymi przez rycerzy - rabusiów. We wsi znajduje się XVI - wieczny kościół, a naprzeciw niego - XVIII -wieczna plebania (tu urodził się i mieszkał twórca nowoczesnej psychologii doświadczalnej - Fechner). Niektórzy kojarzą wieś z legendarnym opiekunem Łużyc - Krabatem, który rzekomo tu mieszkał. Wzdłuż doliny Nysy docieramy do kolejnego kompleksu leśnego - północnej granicy Borów Dolnośląskich , zachowanych przy rzece w stanie zbliżonym do pierwotnego. Po kolejnym kilometrze wędrówki docieramy do granicy Parku Mużakowskiego - Rezerwatu Kulturowego, który zgłoszono na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Park o pow. 1100 ha (300 ha po stronie niemieckiej), największy w Europie, został założony w 1815 roku. Obecnie znajduje się w trakcie renowacji. Pięknym parkiem docieramy do Łęknicy. Szlak kończy się na miejscowym dworcu PKS. J. Tarniowy