Trasa 1c

Trasa nr 1c - "Góry Nasze Góry"
Kontynuując dalej trasę przecinamy nieczynny tor kolejowy Świdnica - Kraszewice - Jedlina Zdrój.
Dojeżdżamy do drogi Świdnica - Jedlina skręcamy w lewo i po ok. 100 m skręcamy na polną drogę w kierunku Opoczki.

Z drogi tej rozpościerają się widoki na panoramę Świdnicy, Masyw Ślęzy wzgórza nad Makowicami. Z prawej strony widoczne są Góry Sowie, przy lepszej widoczności można dostrzec Dzierżoniów, Bielawę Dojeżdżając do Opoczki, skręcamy w prawo na drogę Świdnica - Lutomia, na skrzyżowaniu skręcamy w kierunku Makowic. Jedziemy w dół pod wiaduktem kolejowym linii Legnica - Nysa.
Makowiec to malownicza wieś w dolinie rzeki Piławy. Z prawej strony widoczne są stawy rybne, nad którymi położony jest pałac. Pierwotnie dwór otoczony stawami, wybudowany był po części z kamienia, po części zaś z tzw. "pruskiego muru". W 1875/76 r. ówczesny właściciel Egmnont von Websky wybudował obecny pałac w stylu francuskiego neorenesansu. Od strony stawów ozdobiony został wspaniałym tarasem, po przeciwnej stronie zwieńczony wieżyczką. Pałac nie był użytkowany, a jego właściciele do celów mieszkalnych adaptowali dawną gospodę. W lutym 1945 roku w pałacu przebywał niemiecki generał feldmarszałek Schoemer, który później szedł z odsieczą oblężonemu w Berlinie Hitlerowi. W 1977 r. przeprowadzono gruntowny remont obiektu.

Warto zwiedzić Kościół filialny pw. św. Katarzyny, po raz pierwszy wzmiankowany w 1372 r. Godny szczególnej uwagi jest renesansowy portal ozdobiony ośmioma herbami i gmerkiem, piętnastowieczna gotycka rzeźba św. Anny Samotrzeciej oraz siedem figuralnych nagrobków rycerskich z lat 1556 - 1591 z bogatymi przedstawieniami heraldycznymi.

Z Makowic warto skręcając przy kościele i udać się drogą gruntową do Jakubowa wzdłuż Piławy, która na tym malowniczym odcinku płynie w stosunkowo wąskiej dolinie o stromych zboczach porośniętych lasem. W Jakubowie znajduje się późnobarokowy pałac z ok. 1783 r. W portalu wejściowym znajdują się dwa kartusze herbowe. Powyżej pałacu znajduje się park i ogród romantyczny z tarasem widokowym, otoczony fragmentarycznie kamiennym murem. Ze wsi można udać się dalej wzdłuż Piławy w kierunku Jagodnika i Świdnicy.

Kontynuując trasę z Makowic przejeżdżamy przez most we wsi i dalej w lewo drogą gruntową. Za wsią znajduje się rozwidlenie dróg prosto w kierunku Krzyżowej. Miejscowość ta odegrała znaczną role w historii Niemiec. Od roku 1867 Krzyżowa stała się siedzibą rodu von Moltke. Zakupił ją Feldmarszałek Helmut von Moltke, który dowodził wojskami pruskimi w bitwie pod Sedanem, gdzie Francja poniosła klęskę tracąc Alzację i Lotaryngię. Feldmarszałek Helmut von Moltke stał się historyczna postacią Niemiec. Drugim niezwykle ważnym wydarzeniem w dziejach Krzyżowej była działalność Helmuta Jamesa von Mokkę i jego opozycyjnej, w stosunku do hitlerowców, organizacji Kreisauer Kris (Krąg Krzyżowej). Po ujawnieniu działalności organizacji James von Moitke został stracony przez władze hitlerowskie.
Pozostałością dawnej świetności jest okazały kompleks budynków i zabudowań dworskich. W 1633 r. istniejąca w Krzyżowej rezydencja została zniszczona podczas wojny trzydziestoletniej. Dopiero najpewniej w latach 1712 - 1726 r. z polecenia Sigismunda von Zedlitz und Leipe wybudowano nowy pałac w Krzyżowej wg projektu świdniczanina F. Hammerschmidta. Wkrótce po zakupie pałacu przez generała H. von Moltkego przeprowadzono w latach 1868-1869 modernizację bryły i wnętrza rezydencji. We wnętrzach pałacu zgromadzono liczne dzieła sztuki i pamiątki po feldmarszałku H. von Moltke. Pałac został odbudowany przez Fundację "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego. Na wzgórzu naprzeciwko pałacu znajduje się cmentarz rodziny von Moltke. Na ocalałych płytach nagrobnych można doczytać się, że pochowanych w tym miejscu jest wiele postaci. jak generałowie czy damy dworu, dowodząc dawnej świetności tych miejsc.
Godny zwiedzenia jest Kościół filialny - pw. św. Michała Archanioła, w którym znajduje się gotyckie sakramentariu z piaskowca.

Z Krzyżowej, podróż można kontynuować w kierunku Grodziszcza, gdzie znajduje się stosunkowo rozlegle wczesnośredniowieczne grodzisko w zakolu Pilawy. Znaleziono tam sporo przedmiotów i naczyń z tego okresu. Przypuszcza się, że gród pełnił rolę kasztelanii o nazwie Gramolin wymienionym w bulli papieskiej z 1154/1155 roku. Zwiedzić można Kościół parafialny pod wezwaniem św Anny, zbudowany w połowie XVI w. w stylu gotycko-renesansowym. Otoczony jest wysokim kamiennym murem cmentarnym, przy którym stoją dwa krzyże pokutne przeniesione w to miejsce w 1976 r. oraz kamienny krzyż przydrożny z 1818 r.

Wracając do głównej trasy na skrzyżowaniu za Makowicami skręcamy w stronę Boleścina. Z okolic wsi mamy wspaniały widok na Obniżenie Podsudeckie, Góry Sowie, Wałbrzyskie, Kamienne, a nawet Karkonosze. Dobrze widoczna jest panorama Świdnicy widziana od wschodu, Masyw Ślęży i Wzgórza Kiełczyńskie. We wsi znajduje się niezbyt okazały pałac. Ciekawostka ! Wieś wzmiankowana jest już w 1193 roku jako Bolestino i znalazła się z okazji wzmianki o prowadzonej tu karczmie. Jest to najstarsza wzmianka o istniejącej karczmie na ziemi świdnickiej.

W Boleścinie skręcamy na Łagiewniki i za ostatnim budynkiem skręcamy w prawo w drogę gruntową w kierunku Miłochowa. Przy drodze znajduje się krzyż pokutny. Droga prowadzi krawędzią doliny Piławy, skąd rozpościera się panorama wschodniej Świdnicy. Następnie docieramy do skrzyżowania z drogą gruntową w kierunku Krzczonowa i Wzgórz Kiełczyńskich.

Na drodze Świdnica - Tąpadła, istnieje możliwość skrętu w kierunku Jagodnika i dojazdu do Świdnicy. Szlak prowadzi w prawo i drogą asfaltową możemy dojechać do Miłochowa.
Skręcamy w lewo do wsi. Po około 1200 m za wsią skręcamy w lewo, drogą gruntową zjeżdżamy w dolinę Piławy i osiągamy pierwsze zabudowania wsi Pszenno. We wsi warto odwiedzić kościół pw św. Mikołaja wzniesiony wraz z prezbiterium w 1335 r. w miejsce starego, drewnianego kościółka. Na uwagę zasługuje późnorenesansowa drewniana ambona z XVII w. oraz kamienne detale architektoniczne z XIV - XVI w., jak również pięć całopostaciowych płyt nagrobnych z lat 1540 - 1619. Wokół przykościelnego cmentarza biegnie solidny kamienny mur z granitową skromną boczną furtą oraz blendami.

Praktycznie nieznany jest fakt, że z Pszennem związana jest również historia..... Mikołaja Kopernika. Z Pszenna pochodziła matka Mikołaja Kopernika, która nazywała się Wacenrode. Brat matki, czyli wuj Kopernika został biskupem Warmińsko - Mazurskim w Toruniu.
Inną, ale niepewną informacją jest fakt, że w budynku istniejącego przedszkola prawdopodobnie podpisano akt kapitulacji Wrocławia w dniu 8.05.1945 r. Upamiętnia to tablica pamiątkowa na budynku przedszkola.

Z Pszenna istnieje możliwość powrotu do Świdnicy ruchliwą trasą nr 35. Z Pszenna skręcamy na Wilków drogą asfaltową, mijamy wiadukt kolejowy i po kilkudziesięciu metrach osiągamy Wilków. We wsi znajduje się pałac z około 1870 r. z trzykondygnacyjną wieżą. Nieopodal znajduje się park położony nad samą Piławą. Zachował się jeden z dwóch mostów, którymi wiodła najkrótsza droga do młyna i Świdnicy. Z Wilkowa można się udać np. do Gruszowa, Kraskowa boczną trasą, gdzie znajdują się również okazałe pałace.